Σχέδιο για επιβολή προστίμων σε όσους απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ και για νέου τύπου ελέγχους με μοντέλο ξενοδοχείων και ενοικιαζόμενων δωματίων. Θα ψάχνουν ακόμη και την περιουσιακή κατάσταση γονιών, παιδιών, αδελφών
Από τον
Στέλιο Κράλογλου
Την επιβολή προστίμων σε ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις που απαλλάσσονται από το καθεστώς ΦΠΑ και σήμερα δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόστιμο στην περίπτωση που εντοπιστούν από τον φοροελεγκτικό μηχανισμό να μην εκδίδουν αποδείξεις σχεδιάζει τώρα το υπουργείο Οικονομικών.
Την ίδια ώρα η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων προγραμματίζει νέου τύπου ελέγχους σε ελεύθερους επαγγελματίες, ακολουθώντας το ελεγκτικό μοντέλο που εφαρμόστηκε το καλοκαίρι για τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Οι έλεγχοι θα στηρίζονται στην έρευνα συγκεκριμένων επαγγελματικών κλάδων και σε έμμεσες τεχνικές ελέγχου, με βάση τις οποίες οι ελεγκτές θα προσδιορίζουν από το γραφείο τους τα ακαθάριστα έσοδα των ελεύθερων επαγγελματιών.
Γιατροί, ιδιωτικά σχολεία, φροντιστήρια, πολύ μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες με τζίρο έως 10.000 ευρώ εξακολουθούν να παραμένουν στο απυρόβλητο, αφού μετά και την τελευταία αλλαγή -αυστηροποίηση των προστίμων για όσους δεν εκδίδουν αποδείξεις- οι συγκεκριμένες κατηγορίες εξαιρούνται από τα πρόστιμα.
«Το θέμα αυτό μας απασχολεί έντονα» αναφέρει κορυφαίο στέλεχος της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, προσθέτοντας ότι «αναζητούμε λύσεις και σε πολλές περιπτώσεις ούτε το 48ωρο λουκέτο αποτελεί ενδεδειγμένη λύση».
Το σενάριο
Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «αν διαπιστώσουμε ότι ένας γιατρός δεν έχει εκδώσει αποδείξεις για τους πελάτες του, θα είναι δύσκολο να κλείσουμε για δυο ημέρες το ιατρείο του, καθώς θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τους ασθενείς που χρειάζονται ιατρική εξέταση».
Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι να ισχύσουν ξανά τα αυτοτελή πρόστιμα στις περιπτώσεις των γιατρών και των φροντιστηρίων που εντοπίζονται να μην εκδίδουν αποδείξεις και να μην εφαρμοστεί για αυτούς το 48ωρο λουκέτο, διότι θα προκαλέσει πολλαπλά προβλήματα στον κοινωνικό ιστό κάθε περιοχής.
Το υπουργείο Οικονομικών, πάντως, εξετάζει ξανά όλο το πλαίσιο των προστίμων, αφού από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν τους καλοκαιρινούς μήνες στις τουριστικές περιοχές και στα νησιά διαπιστώθηκε ότι οι επιχειρηματίες συνεχίζουν να μην κόβουν αποδείξεις λόγω του μικρού προστίμου που προβλέπεται, τουλάχιστον για την πρώτη φορά που θα διαπιστωθεί η παράβαση.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κατά τη διαπίστωση της παράβασης μη έκδοσης αποδείξεων επιβάλλουν πρόστιμα ύψους του 50% του αναλογούντος ΦΠΑ, τα οποία δεν μπορεί να είναι χαμηλότερα από 250 ευρώ για όσους τηρούν απλογραφικά βιβλία και 500 ευρώ για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικών βιβλίων.
Τα πρόστιμα, μάλιστα, διπλασιάζονται σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε μια πενταετία, ενώ, εάν διαπιστωθεί η ίδια παράβαση και άλλη φορά, το πρόστιμο τετραπλασιάζεται. Για παράδειγμα, εάν διαπιστωθεί ότι σε μια ταβέρνα δεν εκδόθηκαν πέντε αποδείξεις, στις οποίες αναλογεί ΦΠΑ 60 ευρώ, το πρόστιμο αυτόματα διαμορφώνεται στα 250 ευρώ. Εάν ο ίδιος επιτηδευματίας μέσα σε μια πενταετία υποπέσει στην ίδια παράβαση, ακόμα και αν δεν έχει εκδώσει μία απόδειξη, το πρόστιμο διαμορφώνεται σε 500 ευρώ, ενώ η εκ νέου διάπραξη της ίδιας παράβασης συνεπάγεται πρόστιμο 1.000 ευρώ.
Με πιλότο το νέο μοντέλο ελέγχων και διασταυρώσεων στοιχείων που εφαρμόστηκε στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός στρέφει τώρα την προσοχή του στους ελεύθερους επαγγελματίες και ιδίως στις κατηγορίες των επαγγελμάτων που εμφανίζουν μεγάλη παραβατικότητα.
Ανάλυση κινδύνου
Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει εκπονήσει σχέδιο για τους ελέγχους στους ελεύθερους επαγγελματίες (γιατροί, δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι, λογιστές, μηχανικοί, υδραυλικοί κ.λπ.), οι οποίοι θα γίνονται ανάλογα με τον βαθμό «επικινδυνότητας» του εκάστοτε κλάδου, όπως αυτός προκύπτει από την «ανάλυση κινδύνου» (risk analysis).
Σύμφωνα με το σχέδιο, οι ελεγκτές θα ψάχνουν ακόμη και τα εισοδήματα και την περιουσιακή κατάσταση γονιών, παιδιών και αδελφών, για να εντοπιστούν περιπτώσεις φορολογουμένων που εργάζονται παράνομα και αποκτούν περιουσιακά στοιχεία. Οι έλεγχοι θα στηρίζονται στην έρευνα ανάλογα με την κατηγορία του επαγγέλματος ή ανά ομάδα των κλάδων και θα γίνονται με μέθοδο που θα προσδιορίζει με έμμεσο τρόπο τον τζίρο των επαγγελματιών.
Με τη συλλογή και την επεξεργασία στοιχείων από την «ελεγκτική παρατήρηση» ο ελεγκτής θα υπολογίζει εξ αποστάσεως, από το γραφείο του, το ακαθάριστο εισόδημα των επαγγελματιών, συγκρίνοντας τι δηλώνουν οι ίδιοι αλλά και τι δηλώνουν άλλοι επαγγελματίες του ίδιου κλάδου που δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή.
Αν αυτό που δηλώνουν αποκλίνει από τα έσοδα όπως τα υπολογίζει η Εφορία, τότε θα εκδίδονται εντολές ελέγχου.
