Προς νέο βέτο για τα Σκόπια

Το πολιτικό σύστημα οφείλει να είναι έτοιμο για καταγγελία της Ενδιάμεσης Συμφωνίας

Η τελική παρτίδα του νέου γύρου διαπραγματεύσεων για το όνομα των Σκοπίων θα «παιχτεί» τον προσεχή Δεκέμβριο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Εκεί οι Σκοπιανοί με τη συνηγορία των Αμερικανών θα επιχειρήσουν να ενταχθούν με προσωρινό όνομα, επικαλούμενοι τις πρόνοιες της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1994 – πράγματι, αυτή τους έδιδε το δικαίωμα ένταξης σε διεθνείς οργανισμούς με το «FYROM». Για να μην έχουμε αυταπάτες και κυρίως για να μην κάνουμε το λάθος να μεταφέρουμε αυτό το μείζον ζήτημα στο επίκεντρο της εσωτερικής αντιπαράθεσης, παραθέτουμε τα δεδομένα.

Πρώτον, οι επανειλημμένες ομόφωνες αποφάσεις των Συνόδων του ΝΑΤΟ για τους όρους και τις προϋποθέσεις ένταξης του κρατιδίου αυτού έχουν ακυρώσει στην πράξη την ισχύ της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Αν οι σύμμαχοι δεν το καταλαβαίνουν και βάλουν τους γείτονες να επικαλούνται την απόφαση της Χάγης, τότε το πολιτικό σύστημα της χώρας οφείλει να είναι έτοιμο, ενωμένο, συσπειρωμένο για την καταγγελία της Ενδιάμεσης Συμφωνίας.

Δεύτερον, πρέπει να έχουμε σαφή γνώση των ορίων εντός των οποίων μπορεί να κινηθεί η κυβέρνηση μειοψηφίας Ζάεφ. Με τους εθνικιστές του Γκρούεφκι απέναντί της, οι οποίοι ήταν πρώτη δύναμη στις εκλογές, αντιμετωπίζει ανά πάσα στιγμή τον κίνδυνο να κατηγορηθεί για εσχάτη προδοσία. Το ιδεολόγημα του μακεδονισμού καλώς ή κακώς κρατά όρθιο σε μεγάλο βαθμό αυτό το κρατίδιο. Και τώρα που πιέζεται από τους αλβανοφώνους, τα περιθώριά της περιορίζονται ακόμη περισσότερο.

Τρίτον, το μέγα ζήτημα για τη διεθνή κοινότητα δεν είναι το όνομα αλλά το εύρος χρήσης αυτής της ονομασίας. Το περίφημο erga omnes – έναντι όλων. Μια σειρά κρατών της Ε.E. αλλά και τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα) έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια με τη συνταγματική ονομασία τους. Σε περίπτωση που τα βρούμε μαζί τους και καταλήξουμε σε σύνθετη ονομασία για όλες τις χρήσεις, τότε σειρά από ευρωπαϊκά κράτη αλλά και τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας θα πρέπει να αναθεωρήσουν τις αποφάσεις τους και να αναγνωρίσουν το κράτος αυτό με το νέο όνομά του. Θα το κάνουν;

Ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η Ευρώπη θα το κάνει, είναι λίαν αμφίβολο αν θα το κάνουν οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα. Εν προκειμένω, τίθεται ζήτημα αρχής (in principle) αντίστοιχο του Βουκουρεστίου. Στη ρουμανική πρωτεύουσα οι Αμερικανοί αντέδρασαν επειδή ήθελαν να αποτρέψουν τη δημιουργία προηγουμένου: Απόφασή τους να μπλοκάρεται από μικρή χώρα. Στην προκειμένη περίπτωση τόσο οι ίδιοι όσο οι Ρώσοι και οι Κινέζοι πρέπει να ικανοποιήσουν απαίτηση πτωχευμένης, πλην κυρίαρχης, χώρας που τους ζητά να πάρουν πίσω απόφαση αναγνώρισης τρίτου κράτους. Εάν το δεχθούν μια φορά για τα Σκόπια και κάνουν το χατίρι της Ελλάδας, γιατί να μη βρεθούν και ενώπιον παρόμοιου διλήμματος με άλλες αφορμές;

Η ανάκληση αναγνώρισης κράτους κατ’ απαίτηση τρίτου εισάγει καινά δαιμόνια στο Διεθνές Δίκαιο. Δημιουργεί επικίνδυνα προηγούμενα. Δεν θα φτάσουμε έως εκεί. Θα χρειαστεί όμως να εξετάσουμε ξανά την πιθανότητα υποβολής νέου βέτο τον Δεκέμβριο. Δεν θα είναι εύκολο. Αυτή τη φορά δεν θα έχουμε πολλούς μαζί μας, όσους είχε ο Καραμανλής στο Βουκουρέστι. Δεν θα έχουμε και άλλη επιλογή όμως. Με τα σημερινά δεδομένα μοιάζει να είναι η μόνη διαθέσιμη.

Μανώλης Κοττάκης

{{-PCOUNT-}}12{{-PCOUNT-}}

Η εφημερίδα δημοκρατία δημοσιεύει άμεσα κάθε σχόλιο. Ωστόσο δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Σχόλια με ύβρεις διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Χρήστες που δεν τηρούν τους όρους χρήσης αποκλείονται.

spot_img

Κορυφαίες Ειδήσεις

Προτεινόμενα