Προτάσεις που υποκρύπτουν αλυτρωτικό εθνικισμό διαιωνίζουν μία αρρωστημένη κατάστασηΑπό τον
Μάρκο Μπόλαρη
Το κρίσιμο για την ειλικρινή συμβίωση και επιτυχή συνεργασία των λαών μας είναι η υιοθέτηση ονόματος από την ΠΓΔΜ που να σέβεται την ελληνική ιστορική διαχρονία και έτσι να μην εγείρει ούτε να υπονοεί ζητήματα αλυτρωτισμού, επεκτατισμού, αδιέξοδου εθνικισμού.
Το δικαίωμα των γειτόνων για εθνικό αυτοπροσδιορισμό οφείλει να σέβεται το δικό μας αντίστοιχο δικαίωμα, όπως αυτό προσδιορίζεται και οριοθετείται ιστορικά, αρχαιολογικά, γλωσσολογικά, πολιτισμικά. Μόλις που χρειάζεται να υπενθυμίσω αυτό που πολλαπλώς έχει καταγραφεί, τόσο πολιτικά και γεωπολιτικά όσο και ιστορικά και πολιτισμικά, ότι η ονομασία του νότιου τμήματος της Γιουγκοσλαβίας με χρήση της αρχαίας ελληνικής λέξης «Μακεδονία» ήταν εξαρχής μια επιχείρηση πολιτικής – γεωστρατηγικής σκοπιμότητας προκειμένου να καταγραφούν οι επιθυμίες και οι βλέψεις των βόρειων γειτόνων μας για έξοδο στο Αιγαίο.
Υπογραμμίζω συνεπώς ότι, για να βγούμε από το αδιέξοδο ατέρμονων συζητήσεων, χρειάζεται ειλικρίνεια από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Είναι απολύτως σαφές ότι το ζήτημα που βρίσκεται σε εκκρεμότητα επί αρκετές δεκαετίες δεν είναι απλά ζήτημα Ιστορίας και πολιτισμού, αλλά ένα μείζον γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό θέμα και γι’ αυτό η ενεργή ανάμειξη των μεγάλων δυνάμεων.
Με δεδομένα τα ανωτέρω, κρίσιμο είναι να λαμβάνεται υπ’ όψιν η διεθνής εμπειρία σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Ο τρόπος επίλυσης άλλων αντίστοιχων περιπτώσεων είναι προηγούμενο ώστε να αποφύγουμε παρερμηνείες που θα λειτουργήσουν εις βάρος μας. Στην κατεύθυνση αυτή οφείλω να εξηγήσω ότι γεωγραφικοί προσδιορισμοί τύπου «Βόρεια Μακεδονία», σε άμεση αντιδιαστολή με το υπονοούμενο «Νότια», είναι απολύτως απαράδεκτοι και απορριπτέοι. Η διεθνής εμπειρία αποδεικνύει ότι τέτοιοι προσδιορισμοί έχουν χρησιμοποιηθεί για να περιγράψουν διαιρέσεις χωρών με ομοεθνείς κατοίκους, όπως στις περιπτώσεις της Κορέας και του Βιετνάμ ή όπως στην περίπτωση της Γερμανίας με τη χρήση των προσδιορισμών Ανατολική – Δυτική. Είναι απολύτως σαφές ότι στις περιπτώσεις αυτές υπήρξε διαίρεση μιας χώρας και μιας εθνότητας κάτω από μία ιστορική συγκυρία και αφήνουν ανοιχτή προοπτική επανένωσης.
Το ίδιο σφαλερή είναι και η διακινούμενη ως συμβιβαστική πρόταση «Μακεδονία του Βαρδάρη». Οι προτείνοντες μάλλον αγνοούν ότι Βαρδάρης είναι ο ποταμός Αξιός, ο οποίος διατρέχει τους νομούς Κιλκίς και Θεσσαλονίκης προτού εκβάλει στον Θερμαϊκό Κόλπο, λίγα χιλιόμετρα δυτικά της Θεσσαλονίκης. Διαφορετικά έχουν τα πράγματα εάν αντί του γεωγραφικού όρου «Μακεδονία» επιλεγεί ο εθνολογικός προσδιορισμός «Slavomakedonja». Προσδιορίζει το κράτος των Σκοπίων ως κράτος που βρίσκεται στο τμήμα των εδαφών της ευρύτερης Μακεδονίας, τμήμα που κατοικείται κατά πλειοψηφία από Σλάβους.
Συνεπώς η πρόκληση είναι η επίλυση της εκκρεμότητας του ονόματος των βόρειων γειτόνων μας μέσα στο πλαίσιο που προσδιορίζει το Διεθνές Δίκαιο, άρα ειλικρίνεια, εντιμότητα και αμοιβαίο σεβασμό στο δικαίωμα εθνικού αυτοπροσδιορισμού, έτσι ώστε η ονομασία να οδοποιεί καλές σχέσεις στην οικονομία, στον τουρισμό, στις μεταφορές, στην ενέργεια, στην παιδεία και στον πολιτισμό για το καλό των δύο λαών. Απεναντίας, προτάσεις που υποκρύπτουν αλυτρωτικό εθνικισμό, σε μείγμα με γεωστρατηγικές – γεωπολιτικές σκοπιμότητες, απλώς διαιωνίζουν μία αρρωστημένη κατάσταση.
Η Ελλάδα στη διαδικασία αυτή προσέρχεται με καλή διάθεση και πρόθεση επίλυσης. Με ειλικρίνεια και σεβασμό στους βόρειους γείτονες, σε έναν λαό που έχει εμπλακεί σε διελκυστίνδα σκοπιμοτήτων που τον ξεπερνούν. Η ευκαιρία που ανοίγεται μπροστά μας είναι καθοριστική. Η ελληνική κυβέρνηση έχει επίγνωση τόσο της πολιτικής – ιστορικής όσο και της γεωπολιτικής – γεωστρατηγικής ευθύνης της.
* Βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης ΣΥΡΙΖΑ
