Διαρκής φτώχεια με ΕΝΦΙΑ για πάντα, αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά και μειώσεις για συντάξεις και αφορολόγητο από το 2019Ρεπορτάζ
Στέλιος Κράλογλου
Μνημόνιο και ΕΝΦΙΑ για πάντα προβλέπει το κείμενο-σοκ της συμφωνίας που υπέγραψαν κυβέρνηση και δανειστές για να κλείσει η τέταρτη αξιολόγηση!
Στο κείμενο, το οποίο δημοσιοποιήθηκε από την Κομισιόν λίγες ώρες πριν από το Eurogroup, περιλαμβάνεται ρητή δέσμευση της Ελλάδας για πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και για «συνεχή εφαρμογή των συμφωνημένων πολιτικών για πολλά χρόνια, κάτι που απαιτεί την πολιτική δέσμευση αλλά και την τεχνική δυνατότητα της Ελληνικής Διοίκησης να ανταποκριθεί». Είναι προφανές, δηλαδή, ότι το κείμενο -πέρα από την παρούσα- θέλει να δεσμεύσει και την επόμενη κυβέρνηση!
Μεταξύ των συμφωνηθέντων πολιτικών περιλαμβάνεται και ο στόχος είσπραξης 2,65 δισ. ευρώ ετησίως Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) κάθε χρόνο, ανεξάρτητα από τις αλλαγές και τις προσαρμογές που θα γίνονται στις αντικειμενικές άξιες! Ειδικότερα, το επικαιροποιημένο Μνημόνιο προκαλεί σοκ και δέος, καθώς θέτει ως προαπαιτούμενα:
• Την εξίσωση των αντικειμενικών αξιών και των εμπορικών τιμών των ακινήτων μέσω νομοθεσίας, αν χρειαστεί, αλλά και τη δημιουργία μιας μόνιμης μονάδας στο υπουργείο Οικονομικών η οποία θα επικαιροποιεί διαρκώς τις αντικειμενικές αξίες.
• Την προσαρμογή των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, αν προκύψει ανάγκη εξαιτίας της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν θα μεταβληθεί το ύψος των εσόδων που εισπράττονται κάθε χρόνο από τον φόρο αυτό (2,65 δισ. ευρώ) και τα εκκαθαριστικά σημειώματα για την είσπραξή του να εκδοθούν τον Αύγουστο.
• Την κατάργηση των μειωμένων έως 30% συντελεστών ΦΠΑ και σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο από τον Ιούλιο.
Στο κείμενο τονίζεται ότι η δημοσιονομική επίδοση της οικονομίας το 2017 με την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 4,2% του ΑΕΠ θα είναι σημαντικά υψηλότερη από τον στόχο του προγράμματος για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ.
Ομως, σύμφωνα με το αναθεωρημένο Μνημόνιο, η επίτευξη του στόχου αυτού είναι αποτέλεσμα της φορολογικής και της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, αν και -όπως τονίζεται- η απόδοση του φόρου εισοδήματος ήταν κατώτερη του αναμενομένου. Οπως επισημαίνεται, εξάλλου, σημαντική ώθηση στην επίτευξη του στόχου έδωσαν τα έσοδα από την οικειοθελή αποκάλυψη των εισοδημάτων αλλά και από τις ασφαλιστικές εισφορές.
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι, παρά τη συμφωνία της περασμένης εβδομάδας μεταξύ κυβέρνησης και θεσμών ότι η μείωση των αφορολόγητων ορίων θα ισχύσει από το 2020, το κείμενο του νέου αναθεωρημένου Μνημονίου επαναλαμβάνει αυτολεξεί την παράγραφο που υπήρχε και σε προηγούμενα αντίστοιχα κείμενα, σύμφωνα με την οποία η κυβέρνηση θα πρέπει να νομοθετήσει για να εφαρμόσει τη μείωση των αφορολογήτων και των συντάξεων από το 2019 χωρίς τα «αντίμετρα», αν το ΔΝΤ κρίνει ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ τον επόμενο χρόνο.
Το νέο κείμενο περιλαμβάνει, όμως, και τον σχεδιασμό για το 2019-2020 όπου υπάρχουν και «αντίμετρα». Αυτά περιλαμβάνουν από το 2019 το νέο επίδομα στέγασης, τη χορήγηση σχολικών γευμάτων και την ενίσχυση των δομών της προσχολικής εκπαίδευσης, με συνολικό δημοσιονομικό κόστος 0,7% του ΑΕΠ, την πραγματοποίηση επενδύσεων σε υποδομές με κόστος 0,15% του ΑΕΠ και την ενίσχυση ενεργητικών δράσεων απασχόλησης με κόστος 0,15% του ΑΕΠ. Προβλέπουν, επίσης, από το 2020 μείωση των συντελεστών στον φόρο εισοδήματος, με κόστος 0,8% του ΑΕΠ, μείωση του φόρου εισοδήματος των επιχειρήσεων, με κόστος 0,1% του ΑΕΠ, και μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 0,1% του ΑΕΠ.
Πιέζουν για μικρότερο ΕΚΑΣ (ώσπου να χαθεί), δυσκολεύουν τις αναπηρικές
Τη δέσμευση της κυβέρνησης ότι οι περαιτέρω, ήδη νομοθετημένες, μειώσεις από την 1η Ιανουαρίου 2019 στα ποσά και στον αριθμό δικαιούχων του ΕΚΑΣ θα υλοποιηθούν χωρίς καμία παρέκκλιση (το επίδομα θα σταματήσει οριστικά να χορηγείται από το 2020) ζητούν μέσω του επικαιροποιημένου Μνημονίου οι θεσμοί, θέτοντας, μεταξύ άλλων, ακόμη πιο αυστηρούς όρους στη χορήγηση των αναπηρικών συντάξεων. Συγκεκριμένα, με βάση τα προσφάτως συμφωνηθέντα με τους δανειστές, η κυβέρνηση πρέπει να προωθήσει αλλαγές στα εξής εργασιακά και ασφαλιστικά ζητήματα:
Ασφαλιστικά
• ΕΚΑΣ: Επίσπευση στην έκδοση της Υπουργικής Απόφασης για τη νέα μείωση του ΕΚΑΣ το 2019 και την οριστικοποίηση ότι η καταβολή του επιδόματος σταματά το 2020.
•Αναπηρικές συντάξεις: Εφαρμογή ενός νέου συστήματος αξιολόγησης της αναπηρίας έως τέλος του 2018 με αυστηρότερους όρους αλλά και πιο γρήγορες διαδικασίες.
•Οφειλέτες Ταμείων: Σύνταξη έκθεσης από ειδική ομάδα στην οποία θα παρουσιάζονται υποθέσεις οφειλών που έχουν αντιμετωπιστεί, που εκκρεμούν, αλλά και χρονοδιαγράμματα για την ένταξη όλων των οφειλετών των Ταμείων στο ΚΕΑΟ.
•Εκκρεμή συνταξιοδοτικά αιτήματα: Τακτοποίηση των εκκρεμών αιτημάτων, καταβολή όλων των κύριων συντάξεων τις οποίες αιτήθηκαν ασφαλισμένοι το 2016, αλλά και του 30% των κύριων συντάξεων από τις αιτήσεις του 2017.
•Επικουρικές συντάξεις: Υπολογισμός και καταβολή τουλάχιστον 13.800 επικουρικών συντάξεων από αιτήσεις μεταξύ 1ης Ιανουαρίου 2015 και 31ης Δεκεμβρίου 2016.
•Επίδομα στέγασης: Συγκεκριμενοποίηση του σχεδιασμού για τη χορήγηση του επιδόματος στέγασης από το 2019.
Εργασιακά
•Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ): Με νόμο που πρέπει να ψηφιστεί από τη Βουλή μέσα στο καλοκαίρι, εφεξής θα παρέχεται άλλη μία ευκαιρία μέσω του ΟΜΕΔ για τη διαδικασία της μεσολάβησης. Στόχος είναι να καταστεί εφικτό οι εργαζόμενοι και οι εργοδότες να έρχονται σε συμφωνία πριν από την προσφυγή σε Διαιτησία.
•Συλλογικές συμβάσεις εργασίας: Από τον Αύγουστο και μετά επανέρχεται το καθεστώς της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων. Ωστόσο, από το υπουργείο Εργασίας θα πρέπει να ελέγχεται κατά πόσο θα μπορεί μια ΣΣΕ να επεκτείνεται στις επιχειρήσεις ενός κλάδου.
