Παράξενος χειμώνας μπαίνει, κανείς δεν ξέρει πού πηγαίνει

Στη θεωρία των διεθνών σχέσεων υπάρχουν διάφορες επιλογές ως προς τη σύναψη συμμαχιών. Οι επιλογές αυτές δεν αποτελούν στοιχείο ευκαιριακών εφαρμογών, τουλάχιστον για τα ορθολογικά κράτη, αλλά κύριο συστατικό διαμόρφωσης υψηλής στρατηγικής.

Η πρώτη επιλογή αφορά τη σύναψη συμμαχίας για την αντιμετώπιση της ισχύος. O Kenneth Waltz, κορυφαίος θεωρητικός των διεθνών σχέσεων στον πλανήτη και επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας -μια τεραστίων διαστάσεων προβολή του θέματος της ονομασίας της Μακεδονίας αφού μια τέτοια προσωπικότητα είναι πλέον πνευματικός πρεσβευτής των εθνικών μας θέσεων αναδεικνύοντας τον πολυσχιδή ρόλο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας που δεν εξαντλείται μόνο σε ζητήματα έρευνας και διδασκαλίας αλλά προωθεί και τις εθνικές θέσεις μέσω της ίδιας του της αύρας σε επίπεδο ονόματος και συμβόλου- υποστηρίζει ότι ένας από τους σημαντικότερους λόγους για τη σύναψη μιας συμμαχίας είναι η εξισορρόπηση της ισχύος ενός παράγοντα που απειλεί με τη στάση του να οδηγήσει το διεθνές σύστημα σε βαθιά κρίση.

Η δεύτερη επιλογή αφορά τη σύναψη συμμαχίας για την αντιμετώπιση της απειλής. Ο Stephen Walt, κορυφαίος θεωρητικός κι αυτός των διεθνών σχέσεων, αναπτύσσει τη θεωρία του που αφορά την οικοδόμηση ενός συμμαχικού συνασπισμού με σκοπό την αντιμετώπιση μιας υφιστάμενης απειλής. Ξανά η άθροιση των φορτίων ισχύος λειτουργεί υπό τον ακόλουθο στοχαστικό – πραξεολογικό δυϊσμό: α) εργαλείο αποτροπής, β) μηχανισμός εκφοράς «σκληρού» πλήγματος.

Η τρίτη επιλογή είναι η σύμπλευση. Στην περίπτωση αυτή ο δρων λειτουργεί ως δορυφόρος γύρω από έναν ισχυρό παράγοντα με μοναδικό στόχο τη διασφάλιση της επιβίωσής του. Στη σύμπλευση ο παράγοντας που αποδέχεται την αδυναμία του δεν έχει καμία άλλη δυνατότητα παρά μόνο να ελπίζει, ως ένα είδος διεθνοπολιτικής δωρεάς, στην επιβίωσή του.

Υφίσταται και η τέταρτη επιλογή, που είναι η σύμπλευση με στόχο την αποκομιδή του κέρδους. Ο επινοητής της θεωρίας αυτής Randall Schweller εξετάζει την υπόθεση που ο αδύναμος λειτουργεί ξανά ως δορυφόρος, μόνο που τη φορά αυτή επιδιώκει να καρπωθεί μεγαλύτερο φορτίο από τα κέρδη της συμμαχικής σχέσης, όχι πλέον μόνο ως εργαλείο επίτευξης της επιβίωσής του αλλά και ως εφαρμογή αύξησης του φορτίου ισχύος του. Μια τέτοια επιλογή υποκρύπτει μεγαλύτερες ευκαιρίες για τον παράγοντα που θα την επιλέξει αλλά και απροσμέτρητους κινδύνους, αφού η επιτυχία από την καταστροφή στη διεθνή πολιτική απέχει όσο το «μπράβο» από το «αλλά» στη διαλεκτική διαδικασία.

Η Ελλάδα, όπως και το σύνολο της δυτικής Ευρώπης, αμέσως μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου συμμετείχε στη Βορειοατλαντική Συμμαχία με σκοπό την εξισορρόπηση της απειλής από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας. Η μεταβολή στην κατεύθυνση των συμμαχικών επιλογών του ελληνικού κράτους γίνεται σταδιακά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, όταν η Αθήνα εισέρχεται στην αναγκαιότητα της σύμπλευσης με τον γαλλογερμανικό άξονα, που αποτελεί μέρος της υφιστάμενης βορειοατλαντικής δομής, με τάσεις όμως διαφοροποιήσεων με τις ΗΠΑ σε καίρια ζητήματα, π.χ. ενεργειακό. Την ίδια πορεία ακολουθούν όλα τα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι η σύζευξη αυτή έλαβε χώρα υπό τη σύμφωνη γνώμη των ΗΠΑ που εμπιστεύτηκαν την τύχη της Ε.Ε. στο δίπολο Βερολίνο – Παρισίων.

Η αύξηση της τριβής στο αμερικανικό φορτίο ισχύος λόγω της ταυτόχρονης στρατιωτικής εμπλοκής στα μέτωπα Ιράκ – Αφγανιστάν, η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, καθώς και η σταδιακή υποχώρηση της Γαλλίας από τη σχέση του παράγοντα εξισορρόπησης του γερμανικού μαξιμαλισμού έδωσαν την ευκαιρία στο Βερολίνο να επιβληθεί στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Η κρίση που μεταφέρθηκε από τον Ατλαντικό στο εσωτερικό της γηραιάς ηπείρου έπληξε την ευρωζώνη, με αποτέλεσμα η Γερμανία να αποφασίσει τη δημιουργία μιας ζώνης προστασίας της ίδιας και των κρατών του πυρήνα αποτελούμενη από τα κράτη του Νότου. Ομως η οικονομική ύφεση που μεταβλήθηκε σε βαθιά κοινωνικο-πολιτική κρίση στον Νότιο Αξονα δεν υπολογίστηκε ορθά από τη Γερμανία. Γι’ αυτό και σήμερα, κατόπιν εορτής, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιδιώκει να σώσει την Ισπανία και την Ιταλία από την πίσω πόρτα. Η αργοπορία όμως της Γερμανίας αναδεικνύεται σε μαχαίρι διπλής κόψης, τραυματίζοντας θανάσιμα από τη μια τον ευρωπαϊκό Νότο, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην Εντατική, και τον εαυτό της από την άλλη. Η ώρα πλησιάζει που η τράπουλα θα μοιραστεί ξανά στο ευρωπαϊκό τραπέζι και οι συμμαχίες θα επαναδομηθούν γιατί πλέον ο «Μεγάλος Ασθενής» δεν είναι ο Νότος αλλά η ίδια η ευρωζώνη. «Παράξενος χειμώνας μπαίνει, παράξενη εποχή».

{{-PCOUNT-}}12{{-PCOUNT-}}

Η εφημερίδα δημοκρατία δημοσιεύει άμεσα κάθε σχόλιο. Ωστόσο δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Σχόλια με ύβρεις διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Χρήστες που δεν τηρούν τους όρους χρήσης αποκλείονται.

spot_img

Κορυφαίες Ειδήσεις

Προτεινόμενα