ΓΙΑΤΙ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ ΤΟΣΟ ΠΟΛΥ Η ΗΘΙΚΗ;

Μόνο με διαρκή στήριξη από τους πολίτες μπορεί ένα κόμμα να εφαρμόσει οποιοδήποτε πρόγραμμα

Aπό τον
Γιώργγο Κ. Στράτο*

Στις ημέρες που ζούμε αλλά και σ’ αυτές που θα ακολουθήσουν, η έννοια της ηθικής θα κυριαρχήσει στην πολιτική ζωή. Με κάθε ευκαιρία, κυβέρνηση και αντιπολίτευση επιχειρούν και θα επιχειρήσουν με όλους τους τρόπους να πείσουν τους πολίτες ότι διαθέτουν το λεγόμενο «ηθικό πλεονέκτημα», εναλλασσόμενες στους ρόλους του «εισαγγελέως» και του «κατηγορουμένου». 

Αυτή η «δίκη», καθώς διεξάγεται μέσα σ’ ένα εγκληματικά ελλειμματικό για το δημόσιο συμφέρον θεσμικό πλαίσιο, είναι πολύ αμφίβολο και αν θα συνεχιστεί και αν θα έχει αποτέλεσμα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα προσφέρει πλούσιο οπλοστάσιο επιχειρημάτων για βολές εντυπωσιασμού εκατέρωθεν, αφού, έτσι κι αλλιώς, για τα σοβαρά, είτε τα εθνικά είτε τα οικονομικά ή τα των σκανδάλων, ο λόγος τους μας τελείωσε – και η προεκλογική περίοδος κοντοζυγώνει…

Γιατί κόπτονται, όμως, τόσο πολύ οι πολιτικοί για την ηθική; Μια απλοϊκή προσέγγιση του ζητήματος θα εξαντλούνταν στο ότι αυτό ισχύει για κάθε έντιμο άνθρωπο, συνεπώς και γι’ αυτούς. Σωστά. Το γεγονός ότι ο δρόμος τους προς την εξουσία αλλά και πολλές αποφάσεις που λαμβάνουν, όταν την κατακτήσουν, δεν συνδυάζονται απολύτως με την… εντιμότητα είναι άλλου άρθρου αντικείμενο.

Αλλος είναι ο λόγος για την κομβική σχέση της πολιτικής με την ηθική. Aς τα πάρουμε, όμως, με τη σειρά: στις δημοκρατίες, η κυβέρνηση κατακτάται διά της πλειοψηφίας στις εκλογικές αναμετρήσεις. Για να μετατραπεί αυτή η νίκη οποιουδήποτε κόμματος σε διακυβέρνηση, σε άσκηση εξουσίας δηλαδή, θα πρέπει να ανανεώνει διαρκώς τη στήριξή της από τους πολίτες. Μόνο τότε μπορεί να εξελιχθεί σε πολιτική ηγεμονία επί των αντιπάλων της κυβέρνησής του, προϋπόθεση απαραίτητη για την εφαρμογή οποιουδήποτε προγράμματος. Πολιτική ηγεμονία δίχως την ηθική νομιμοποίησή της δεν μπορεί να υπάρξει.

Το συμπέρασμα αυτό αποτελεί και το απόσταγμα της φιλοσοφικής και της πολιτικής σκέψης του Αντόνιο Γκράμσι, σπουδαίου Ιταλού πολιτικού (ίδρυσε, το 1921, το Κ.Κ. Ιταλίας) και φιλοσόφου. Ο Γκράμσι πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του έγκλειστος στις φασιστικές φυλακές. Στο βασανιστικό αυτό ταξίδι είχε τον χρόνο, αλλά βρήκε το κουράγιο να καταλήξει πρώτος -και καλύτερος-, με εξαιρετική καθαρότητα σκέψης, στη διαπίστωση ότι οι σύγχρονες κοινωνίες είναι τόσο πολύπλοκες, που δεν ανατρέπονται -πολλώ δε μάλλον δεν κυβερνώνται- με απλή… έφοδο στα χειμερινά ανάκτορα!

Για όσους βιαστούν να θεωρήσουν ότι αυτή είναι μια μαρξιστική προσέγγιση των πραγμάτων, δύο αιώνες νωρίτερα ο μεγάλος Γερμανός φιλόσοφος Ιμάνουελ Καντ είχε διατυπώσει τον πρόλογο και την αλήθεια της σκέψης του Γκράμσι: «Με μια επανάσταση ίσως καταρρέει βέβαια ο προσωπικός δεσποτισμός και καταργείται η καταπίεση από ανθρώπους άπληστους για κέρδη και για εξουσία. Ποτέ δεν γίνεται, όμως, αληθινή αναμόρφωση του τρόπου σκέψης. Νέες προλήψεις, εξίσου όπως οι παλιές, χρησιμοποιούνται για σκοινί που οδηγεί τον αστόχαστο μεγάλο σωρό των ανθρώπων».

Μέρες που είναι και με όλα όσα λέγονται, καλό είναι να τα έχουμε όλα αυτά σαν «φάρμακο» στο μυαλό μας. Καμιά παράταξη δεν μπορεί ούτε να επιβιώσει ούτε να αναρρώσει αν είναι ηθικά άρρωστη, όσο κι αν επικαλείται το «ηθικό πλεονέκτημά» της.

*Δικηγόρος – δημοσιογράφος

{{-PCOUNT-}}12{{-PCOUNT-}}

Η εφημερίδα δημοκρατία δημοσιεύει άμεσα κάθε σχόλιο. Ωστόσο δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Σχόλια με ύβρεις διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Χρήστες που δεν τηρούν τους όρους χρήσης αποκλείονται.

spot_img

Κορυφαίες Ειδήσεις

Προτεινόμενα