H διαφαινόμενη αδυναμία ανάδειξης Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή οδηγεί σε αναζωπύρωση των σεναρίων για συμβιβαστική φόρμουλα μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, με στόχο τη μετάθεση των εθνικών εκλογών για μερικούς μήνες αργότερα.
Χωρίς να έχει διεξαχθεί ακόμη η πρώτη ψηφοφορία που θα επιτρέψει μια αρχική καταγραφή δυνάμεων, το τοπίο είναι ήδη πολύ μουντό και η νευρικότητα στο πολιτικό σύστημα έκδηλη. Οι «180» δεν φαίνονται στον ορίζοντα, οι εξωτερικές πιέσεις για προσαρμογή ακόμη και του ΣΥΡΙΖΑ στις μνημονιακές απαιτήσεις κλιμακώνονται, το Χρηματιστήριο πηγαίνει στα τάρταρα, οι σκιές πολλαπλασιάζονται και τα σενάρια με ποικιλία αρνητικών προβλέψεων, για την περίπτωση που στηθούν κάλπες εντός των προσεχών εβδομάδων, ξεπερνούν κάθε φαντασία.
Παρασκήνιο
Εκτός από τις δημόσιες δηλώσεις, έντονες είναι οι διεργασίες και στα παρασκήνια. Το σχέδιο που επανέρχεται αποσκοπεί στη συναινετική εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας με ταυτόχρονη συμφωνία για ορισμό ημερομηνίας εκλογών εντός του 2015, είτε έως τον Ιούνιο είτε το φθινόπωρο. Η πρόταση αυτή, με τη μορφή της «εθνικής συνεννόησης», είχε υποβληθεί και τις προηγούμενες ημέρες από ανεξάρτητους βουλευτές, που έθεταν ταυτόχρονα και θέμα συγκρότησης μιας άλλης, μεταβατικής, κυβέρνησης μέχρι τις εκλογές. Ομως από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ απέρρριψε οποιαδήποτε τέτοια συζήτηση και διά στόματος του κ. Τσίπρα ζήτησε πάλι, το βράδυ της Κυριακής, εκλογές, το σενάριο αυτό φάνηκε ότι καίγεται.
Η αναζωπύρωσή του ξεκίνησε χθες, όταν στην κυβέρνηση άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι δεν συγκεντρώνονται οι «180». Πρωθυπουργικός συνεργάτης μάλιστα, αμέσως μετά την ομιλία Σαμαρά στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ., άφηνε για πρώτη φορά αυτό το ενδεχόμενο ανοικτό (με αφορμή την πρόταση Παπανδρέου για «ευρύτερη κυβέρνηση»), λέγοντας «ας τοποθετηθεί πρώτα ο ΣΥΡΙΖΑ και μετά βλέπουμε». Ο ίδιος αναγνώρισε ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή προεδρική πλειοψηφία, αισιοδοξώντας ότι θα διαμορφωθεί «δυναμική». Επίσης, με μια απειλητική διάθεση για τα «άδεια ταμεία» που θα βρει ο ΣΥΡΙΖΑ, πρόσθεσε ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι καλυμμένες έως το τέλος Φεβρουαρίου.
Ενα βήμα προς τη «συνεννόηση» αυτού του τύπου έκανε επίσημα χθες το βράδυ και το ΠΑΣΟΚ. Με αφορμή τις προτάσεις της πολιτικής κίνησης Μεταρρυθμιστές υπό τον Σπ. Λυκούδη, η Χαριλάου Τρικούπη εξέφρασε την «απόλυτη συμφωνία» της για «Εθνική Συνεννόηση με βάση το τρίπτυχο: Κοινή εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας – Συνταγματική Αναθεώρηση – Αλλαγή εκλογικού νόμου. Αν και δεν θίγει το θέμα των εκλογών, το ΠΑΣΟΚ του κ. Βενιζέλου, την ώρα που βάλλεται από τον Γ. Παπανδρέου, δείχνει έτοιμο να συζητήσει μια συμβιβαστική φόρμουλα. Δηλώσεις προς αυτή την κατεύθυνση είχε κάνει νωρίτερα και ο υπουργός Μεταφορών Μ. Χρυσοχοΐδης. Σε κάθε περίπτωση, οι σχετικές διεργασίες αναμένεται να ενταθούν εν όψει της τρίτης και καθοριστικής ψηφοφορίας της 29ης Δεκεμβρίου.
«Καρότο» από ΔΝΤ πριν τα σκληρά μέτρα
Τη μετεξέλιξη του υπόλοιπου δανειακού προγράμματος από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) σε προληπτική γραμμή χρηματοδότησης της χώρας μας προέβαλε ουσιαστικά χθες σαν «καρότο», προκειμένου να ολοκληρωθεί η τρέχουσα αξιολόγηση του Μνημονίου, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Ουίλιαμ Μάρεϊ. Παράλληλα, ανέφερε ότι στόχος είναι να επιστρέψουν οι επικεφαλής της τρόικας στην Αθήνα τον Ιανουάριο.
Στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου στην έδρα του Ταμείου στην Ουάσινγκτον, ο κ. Μάρεϊ επιβεβαίωσε ευθέως ότι «οι ελληνικές Αρχές επιδιώκουν να συνεχίσουν την υπάρχουσα συμφωνία με το ΔΝΤ σε προληπτική βάση», χωρίς ωστόσο να έχουν υποβάλει μέχρι στιγμής επίσημο σχετικό αίτημα. «Απ’ ό,τι μου μετέφερε η αποστολή του Ταμείου, έχουμε την αίσθηση ότι σκοπεύουν να το ζητήσουν», σημείωσε και πρόσθεσε ότι υπάρχουν πολλές περιπτώσεις δανειακών προγραμμάτων που μετατράπηκαν σε προγράμματα προληπτικής στήριξης, στέλνοντας στις αγορές το μήνυμα ότι υπάρχει «μαξιλάρι» ασφαλείας σε περίπτωση ανάγκης.
Εφόσον εκταμιευθεί η δόση των 3,5 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στον εν εξελίξει έλεγχο για την εφαρμογή του Μνημονίου, το ΔΝΤ ήταν προγραμματισμένο να διαθέσει άλλα 12,8 δισ. ευρώ προς τη χώρα μας από τις αρχές του 2015 έως τον Μάρτιο του 2016, οπότε λήγει το πρόγραμμά του.
Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ δέχθηκε επί 20 λεπτά καταιγισμό ερωτήσεων για την Ελλάδα, αλλά απέφυγε να απαντήσει για το πώς μπορεί να επηρεαστεί ο έλεγχος της τρόικας από ενδεχόμενες πρόωρες εκλογές. «Πρόθεσή μας είναι να επιστρέψουμε τον Ιανουάριο» αρκέστηκε να πει για την επάνοδο του επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ για τη χώρα μας Ρίσι Γκογιάλ στην Αθήνα και συμπλήρωσε: «Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται. Βρίσκονται τεχνικά κλιμάκια στην Αθήνα για δημοσιονομικά θέματα, που αποτελούν μέρος της αξιολόγησης». Ερωτηθείς για την αναστάτωση που επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στις αγορές, περιορίστηκε στο γενικόλογο σχόλιο ότι «παντού βλέπεις αστάθεια στις αγορές πριν από εκλογικές αναμετρήσεις».
Ο κ. Μάρεϊ απέφυγε να απαντήσει αν η γενική διευθύντρια του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ ήταν ενήμερη για την επίσπευση της προεδρικής εκλογής στην Ελλάδα, καθώς και για το αν στελέχη του ΔΝΤ έχουν με οποιονδήποτε τρόπο έλθει σε επαφή με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα.
Μ. Ροζάκος
