Η υποκρισία περισσεύει στο ζήτημα των αστέγων

Η Πολιτεία δεν μπορεί να εξασφαλίσει τις αναγκαίες δομές για αυτή την ευάλωτη ομάδα και «βολεύεται» με την αγάπη και το φιλότιμο του κόσμου. Το φαινόμενο πήρε διαστάσεις με την κρίση και την κατάρρευση του συστήματος Πρόνοιας • Με την υπογραφή του Μιχάλη ΚεφαλογιάννηΟταν το κράτος βολεύεται πίσω από τη φιλανθρωπία των πολιτών, τότε η υποκρισία της εκάστοτε κυβέρνησης περισσεύει. Απόδειξη είναι οι άστεγοι, το επίκαιρο θέμα των Χριστουγέννων που συνήθως βλέπουμε στην τηλεόραση ή διαβάζουμε στις εφημερίδες. Δακρύβρεχτες ιστορίες ανθρώπων που έχουν βγει στο περιθώριο, γιατί η ζωή τούς έδειξε το σκληρό της πρόσωπο. Οι γιορτές φεύγουν, αλλά οι άστεγοι παραμένουν εκεί μέχρι τις επόμενες γιορτές, οπότε θα ξαναπαίξει το θέμα.

Εάν προσπαθήσουμε, όμως, να δούμε το θέμα αντικειμενικά, αποστασιοποιημένα, ψύχραιμα και χωρίς ενοχές, τότε θα ανακαλύψουμε έκπληκτοι πόσο βολεύεται η Πολιτεία πίσω από το φιλότιμο και την αγάπη του κόσμου, που πάντα δίνει από το υστέρημά του, την ώρα που οι φόροι μας δεν αξιοποιούνται σε εξειδικευμένες προνοιακές δομές, που τις έχουν ανάγκη οι άστεγοι. Θα ανακαλύψουμε επίσης πόσο καλά κρύβεται η Πολιτεία πίσω από τη φιλανθρωπία που δείχνουν οι επιχειρήσεις, η Εκκλησία και οι δήμοι, που έχουν στήσει ολόκληρο δίκτυο από ξενώνες, κοινωνικά παντοπωλεία και κοινωνικά καταστήματα ένδυσης και υπόδησης, που πάλι προσφέρουν απλόχερα οι Ελληνες.

Η πραγματικότητα είναι σκληρή, όσο σκληρή είναι και η ζωή αυτών των ανθρώπων που ζουν στους δρόμους, γιατί απλώς δεν υπάρχουν οι εξειδικευμένες δομές που η Πολιτεία είναι υποχρεωμένη να διαθέτει σε αυτές τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Για να αντιληφθούμε το μέγεθος της υποκρισίας του κράτους, αρκεί να γνωρίσουμε το προφίλ του αστέγου. Ξεχάστε το παραμύθι «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα» και πάψτε να έχετε ενοχές, επειδή εσείς έχετε ένα σπίτι και δουλειά, που σας δίνει τη δυνατότητα να ζείτε με αξιοπρέπεια. Αυτά τα έχετε αποκτήσει με τον ιδρώτα σας και δεν σας τα χάρισε κανείς.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), στην συντριπτική πλειονότητά τους οι άστεγοι είναι οι ψυχικά ασθενείς, που έχουν μεγαλώσει στα ιδρύματα και κάποια στιγμή της ζωής τους βρέθηκαν στον δρόμο. Ακολουθούν οι χρήστες ναρκωτικών, οι αλκοολικοί και οι εθισμένοι στον τζόγο, όπως μας λέει η Αντα Αλαμάνου, επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Ημέρας «Ομόνοια», υπεύθυνη Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας, συντονίστρια Προγράμματος Στήριξης Αστέγων της «Κλίμακας».

Η κυρία Αλαμάνου και οι συνάδελφοί της από το 2000, οπότε άρχισε να λειτουργεί η «Κλίμακα» (www.klimaka.org.gr/home), έχουν «γράψει» εκατοντάδες ώρες «street work» προσφέροντας κουβέρτες, νερό και ζεστό φαγητό στους αστέγους στη Σταδίου, στο Μοναστηράκι, στην Ομόνοια, στον Κεραμεικό, στο Ζάππειο, στο Σύνταγμα, στις πλατείες, κάτω από γέφυρες, έξω από εκκλησίες και πόρτες πολυκατοικιών, αλλά και στην παραλία, όπου μετακινούνται το καλοκαίρι. Μέσα λοιπόν από την πολυετή εμπειρία της είναι σε θέση να γνωρίζει ότι πρόκειται για ανθρώπους ηλικίας από 30 έως 80 ετών, που χρειάζονται εξειδικευμένες δομές και ολιστική αντιμετώπιση από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, γιατρούς, νοσηλευτές, ψυχιάτρους, ψυχολόγους, κοινωνιολόγους κ.ά.

«Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η αστεγία και η ψυχική υγεία είναι αλληλένδετες έννοιες. Οι άνθρωποι αυτοί, Ελληνες και αλλοδαποί, που αποτελούν τον σκληρό πυρήνα των αστέγων, λόγω της ψυχοπαθολογίας τους (π.χ σχιζοφρενής) είναι καχύποπτοι, αντικοινωνικοί και αναζητούν την απομόνωση. Αν για κάποιο λόγο βρεθούν στο νοσοκομείο, οι γιατροί θα τους περιθάλψουν και, όταν πάρουν εξιτήριο, θα βρεθούν πάλι στον δρόμο, γιατί απλώς η Πολιτεία δεν έχει φροντίσει να δημιουργήσει έναν αποκλειστικά ψυχιατρικό ξενώνα για τους άστεγους ψυχικά ασθενείς. Αυτό άλλωστε αποδεικνύει ότι η ψυχιατρική μεταρρύθμιση με το πρόγραμμα «Ψυχαργώς» απέτυχε, γιατί έκλεισε μεν τις ψυχιατρικές δομές, δεν φρόντισε όμως για το πού θα πάνε αυτοί άνθρωποι».

Το ίδιο ισχύει και για τους χρήστες ναρκωτικών, τους αλκοολικούς και τους εθισμένους στον τζόγο. Δεν υπάρχουν δημόσια εξειδικευμένα κέντρα απεξάρτησης των χιλιάδων ανθρώπων που έχουν τέτοιου είδους εθισμούς. «Η δημιουργία αυτών των κέντρων απεξάρτησης είναι υποχρέωση της Πολιτείας και όχι της φιλανθρωπίας. Οταν, λοιπόν, έσκασε η οικονομική κρίση, το 2010, και η Πρόνοια κατέρρευσε, όσοι ήταν σε ψυχιατρικές κλινικές που έκλεισαν βρέθηκαν στον δρόμο, γι’ αυτό και το φαινόμενο πήρε μεγάλες διαστάσεις» μας είπε η κ. Αλαμάνου.

Επειδή αυτοί οι άστεγοι θέλουν ειδική διαχείριση από εξειδικευμένο προσωπικό, δεν φιλοξενούνται στους ξενώνες των δήμων άτομα με ψυχική νόσο και λοιμώδη νοσήματα (AIDS, ηπατίτιδες) από τα οποία συνήθως πάσχουν οι χρήστες ναρκωτικών. Απόδειξη, το γεγονός ότι οι υπεύθυνοι των δημοτικών ξενώνων φιλοξενίας ζητούν απο τους ανθρώπους που απευθύνονται σε αυτούς να προσκομίσουν ιατρική βεβαίωση ότι δεν πάσχουν από λοιμώδη νοσήματα, ψυχιατρική γνωμάτευση και ποινικό μητρώο.

«Να σημειωθεί ότι οι νέοι άνθρωποι που έρχονται στο κέντρο μας είναι χρήστες ουσιών. Επίσης, δεν έχουμε οικογένειες που μένουν στον δρόμο ή σε αυτοκίνητα. Αν κάποιος άνθρωπος έμεινε άνεργος και βρεθεί στον δρόμο, αυτό θα είναι για πολύ λίγο. Οι άνθρωποι που έχουν συνηθίσει να εργάζονται είναι κοινωνικοποιημένοι, έχουν οικογένεια, συγγενείς, φίλους. Αν μείνουν σε κάποια στιγμή της ζωής τους άνεργοι, με λίγη βοήθεια από εμάς, τον κοινωνικό κύκλο τους και τις δομές στήριξης των δήμων στέκονται και πάλι στα πόδια τους. Δεν ξεμένουν στον δρόμο».

Η περίπτωση μεταναστών και προσφύγων

Τι γίνεται όμως με τους χιλιάδες φτωχούς οικονομικούς μετανάστες που βλέπουμε να περιφέρονται στους δρόμους; Οι περίπου 600.000 εγγεγραμμένοι μετανάστες που μένουν νόμιμα και εργάζονται στην Ελλάδα έχουν αναπτύξει τα δικά τους δίκτυα αλληλεγγύης, όπως μας εξηγεί η κυρία Αλαμάνου, επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Ημέρας «Ομόνοια», υπεύθυνη Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας, συντονίστρια Προγράμματος Στήριξης Αστέγων της «Κλίμακας»: «Στις κοινότητές τους, εάν μαθευτεί ότι υπάρχει μια οικογένεια Πακιστανών, Αφγανών, Αιγυπτίων ή από το Μπαγκλαντές, φροντίζουν να τη φιλοξενήσουν στο σπίτι τους. Σπάνια θα μείνουν στον δρόμο οικογένειες μεταναστών για πολλές μέρες. Γι’ αυτό στα σπίτια των Ασιατών, Αφρικανών και Βαλκάνιων μεταναστών υπάρχουν πολλοί φιλοξενούμενοι».

Νεοάστεγοι και φτώχεια

Μεγάλη έρευνα της «Κλίμακας» το 2012 είχε αποκαλύψει το θέμα των νεοαστέγων: οικογένειες που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, οικογένειες, Ελλήνων και αλλοδαπών, σε σπίτια χωρίς ρεύμα και με υπέρογκες οφειλές.
«Πολλοί υποστηρίζουν ότι το πρόβλημα αντιμετωπίζεται αν ανοίξουν τα κλειστά κτίρια και μπουν οι άστεγοι. Να μπουν πού; Σε κτίρια χωρίς νερό και ρεύμα, και να στοιβάζονται εκεί κάτω υπό άθλιες συνθήκες υγιεινής; Είναι λανθασμένη πρακτική. Χρειάζεται ολιστική αντιμετώπιση η φτώχεια. Η λύση είναι η εργασία, όχι η φιλανθρωπία, και φυσικά ούτε τα επιδόματα» μας λέει η κυρία Αλαµάνου και συμπληρώνει:

«Πλέον είναι ευθύνη όλων μας να εκπαιδεύσουμε την κοινωνία. Δεν είναι μόνο το φαγητό σημαντικό για τον άστεγο, ο οποίος έχει ένα βουνό κουβέρτες από πάνω του. Η αλληλεγγύη ήταν σπουδαία το 2012, αλλά τώρα έχουμε 2018 και, δυστυχώς, παλεύουμε το τεράστιο αυτό πρόβλημα με… συσσίτια! Δεν αρκούν τα μέτρα ανακουφιστικού και φιλανθρωπικού τύπου. Χρειάζεται ολιστική αντιμετώπιση. Με τα επιδόματα αλληλεγγύης, που στην πλειονότητά τους τα παίρνουν αλλοδαποί, δεν λύνεται το πρόβλημα. Οι άνθρωποι χρειάζονται δουλειές. Και αυτό είναι υποχρέωση του κράτους».

Για να αντιληφθούμε καλύτερα το θέμα των επιδομάτων για τους φτωχούς, αρκεί να επισκεφθούμε μία από τις δομές των δήμων και εκεί θα διαπιστώσουμε ότι στην πλειονότητά τους οι άνθρωποι που σπεύδουν για βοήθεια είναι άριστοι γνώστες των επιδομάτων, πολλοί μάλιστα τα απαιτούν με ανάρμοστο τρόπο, όπως μας είπε η κυρία Αλαμάνου: «Στο κέντρο μας εκτός από την ψυχιατρική υποστήριξη κάνουμε ηλεκτρονική συνταγογράφηση, κλείνουμε ραντεβού με γιατρούς και αναλαμβάνουμε όλη τη γραφειοκρατική διαδικασία για τα επιδόματα. Σας πληροφορώ ότι οι περισσότεροι που έρχονται είναι Βαλκάνιοι που εργάζονται με μαύρα και απαιτούν πολλές φορές με άσχημο τρόπο να συμπληρώσουμε τα χαρτιά τους για το επίδομα. Οταν, λοιπόν, τους λέμε “γιατί δεν πάτε στην Αλβανία να πάρετε επιδόματα;”, τότε μας λένε ότι στη χώρα τους δεν δίνουν τίποτα»…

{{-PCOUNT-}}17{{-PCOUNT-}}

Η εφημερίδα δημοκρατία δημοσιεύει άμεσα κάθε σχόλιο. Ωστόσο δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Σχόλια με ύβρεις διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Χρήστες που δεν τηρούν τους όρους χρήσης αποκλείονται.

spot_img

Κορυφαίες Ειδήσεις

Προτεινόμενα