Αντιμέτωποι με τη μοναξιά

Η συχνότητά της κορυφώνεται στην εφηβεία, στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής και ύστερα στους ηλικιωμένους • Με την υπογραφή του Μιχάλη ΚεφαλογιάννηΕνας άνθρωπος μπορεί να αισθάνεται μόνος για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Η μοναξιά είναι ένα συναίσθημα που δεν σχετίζεται με την παρουσία ανθρώπων στον ίδιο χώρο. Ενας άνθρωπος μπορεί να νιώθει μόνος του και μέσα σε πλήθος κόσμου ή μέσα στο γάμο του.

Κάποιες φορές είναι μία συνειδητή κατάσταση και άλλες όχι. Αλλες φορές έρχεται καμουφλαριμένη με κρίσεις πανικού και καταθλιπτικό συναίσθημα. Ενώ μπορεί να έρθει και απροκάλυπτα, όσο κι αν την αποφεύγει κανείς.
Μεγάλη έρευνα που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρίας έδειξε ότι η συχνότητα της μοναξιάς κορυφώνεται σε τρία στάδια της ζωής: στην εφηβεία, στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής και ύστερα στους ηλικιωμένους.
Η ίδια έρευνα έδειξε ότι η μοναξιά αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου και πως το μέγεθος αυτού του κινδύνου είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι αυτό που επιφέρουν άλλοι γνωστοί εχθροί της υγείας, όπως η παχυσαρκία.

➤ Η ψυχική επιβάρυνση που επιφέρει ενεργοποιεί μια αλληλουχία βιολογικών μηχανισμών, οι οποίοι οδηγούν σε σωματικά προβλήματα, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, μεταβολικό σύνδρομο, υπέρταση, διαταραχές ύπνου κ.λπ.

Τα είδη της μοναξιάς

Υπάρχουν διάφορα είδη μοναξιάς.

➥ «Οταν οι άνθρωποι μιλούν για μοναξιά, συνήθως αναφέρονται στην απομόνωση από τους άλλους ανθρώπους και αυτή είναι η διαπροσωπική μοναξιά. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για πολλούς λόγους: γεωγραφικούς, έλλειψη αντίστοιχων κοινωνικών δεξιοτήτων, τύπο προσωπικότητας, δυσκολία στην οικειότητα, πολιτισμικούς κ.ά» εξηγεί η Εύη Μεσσαριτάκη, ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια.

➥ Υπάρχει και η ενδοπροσωπική μοναξιά, που έχει να κάνει με την αποσύνδεση του ανθρώπου από τα πραγματικά συναισθήματά του και τις επιθυμίες του. «Τότε το άτομο μπορεί να επηρεάζεται πολύ από τη γνώμη των άλλων και να υιοθετεί άλλες πεποιθήσεις ή τις κοινωνικές επιταγές ως δικές του. Πρόκειται για μία οδυνηρή κατάσταση, που οδηγεί σε δυσφορία και μελαγχολία πολλές φορές» προσθέτει. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν και οι άνθρωποι που κάνουν πράγματα στη ζωή τους «γιατί έτσι πρέπει». Ενας ομοφυλόφιλος, για παράδειγμα, που παντρεύεται και κάνει οικογένεια γιατί ζει σε ένα χωριό της Ηπείρου και η κοινωνία είναι συντηρητική. Ο ίδιος άνθρωπος μπορεί να είναι αποσυνδεδεμένος από τη σεξουαλική του ταυτότητα και ως εκ τούτου να ζει τη ζωή του χωρίς συνείδηση.

➥ Τέλος, υπάρχει η υπαρξιακή μοναξιά και έχει να κάνει με την αποξένωση του ατόμου από τον υπόλοιπο κόσμο. Πρόκειται για τη μοναξιά που νιώθουν οι άνθρωποι όταν βιώνουν ακραίες καταστάσεις, για παράδειγμα μία ασθένεια, ή πρέπει να πάρουν σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή τους, για παράδειγμα αν θα παντρευτούν ή θα πάρουν διαζύγιο. «Η υπαρξιακή μοναξιά έχει να κάνει πολύ με την ευθύνη που παίρνουν οι άνθρωποι για τη ζωή τους. Ενας άνθρωπος που αναλαμβάνει την ευθύνη του εαυτού του είναι πιο πιθανό να τη βιώσει, αλλά και να ωριμάσει μέσα απ’ αυτή» επισημαίνει η κυρία Μεσσαριτάκη.

▲ Μοναξιά ή μοναχικότητα;

Συχνά η μοναξιά και η μοναχικότητα δεν ταυτίζονται. Η δεύτερη αναφέρεται στην επιλογή του ατόμου για απομόνωση, όταν το άτομο «θέλει χρόνο για τον εαυτό του» και το απολαμβάνει. Για παράδειγμα, όταν νιώθει την ανάγκη να αποσυρθεί για να διαβάσει ένα βιβλίο ή να κάνει μία ξεχωριστή δραστηριότητα από τον σύντροφό του.
«Οι ανάγκες των ατόμων για μοναχικότητα είναι ποικίλες και έχουν να κάνουν με τα βιώματα και την προσωπικότητα του ανθρώπου. Ανθρωποι πιο αυτόνομοι ή και πιο εσωστρεφείς δεν δυσκολεύονται να κάνουν μοναχικές δραστηριότητες ή τις αναζητούν κιόλας.
Από την άλλη, ανασφαλή άτομα ή άτομα πιο κοινωνικά και εξωστρεφή μπορεί να δυσφορούν όταν είναι μόνα τους ή να μην το επιλέγουν αντίστοιχα» λέει η κυρία Μεσσαριτάκη και προσθέτει: «Η μοναχικότητα αναφέρεται στη συνθήκη, ενώ η μοναξιά στο δυσφορικό -τις περισσότερες φορές- συναίσθημα».

▲ Οι γιορτές επιτείνουν τη μοναξιά

Είναι σύνηθες πολλοί άνθρωποι να αντιπαθούν ή να δυσκολεύονται στις γιορτές, επειδή «αναδύονται» τα μοναχικά συναισθήματα.
Οι γιορτές είναι συνήθως μια περίοδος που οι άνθρωποι νιώθουν την κοινωνική πίεση να είναι χαρούμενοι και ευτυχείς. Οταν οι συνθήκες της ζωής τους λοιπόν δεν είναι αντίστοιχες, μπορεί να νιώθουν ακόμα περισσότερο απογοητευμένοι.
«Στην πραγματικότητα, η ζωή δεν συμβαίνει μόνο στις γιορτές ή στις διακοπές. Οι άνθρωποι πρέπει να διεκδικούν τις σχέσεις, τη συντροφικότητα, την ικανοποίηση, την ανακούφιση και την ξεκούραση όλες τις μέρες και να μην περιμένουν τις γιορτές για να αξιολογήσουν τις ανάγκες τους. Αν κάποιος υποφέρει από μοναξιά στις γιορτές, πιθανόν υποφέρει και τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου, απλώς στις γιορτές το συνειδητοποιεί» σχολιάζει η κυρία Μεσσαριτάκη.

Bλάπτει την υγεία

Ερευνες δείχνουν ότι η μοναξιά βλάπτει την ψυχική υγεία, καθώς ανοίγει τον δρόμο για την εμφάνιση διαταραχών, όπως η κατάθλιψη, το στρες και οι αγχώδεις διαταραχές. Επίσης, η ψυχική επιβάρυνση που επιφέρει ενεργοποιεί μια αλληλουχία βιολογικών μηχανισμών, οι οποίοι οδηγούν σε σωματικά προβλήματα, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, μεταβολικό σύνδρομο, υπέρταση, διαταραχές ύπνου, χρόνια φλεγμονή κ.λπ.
Εκθεση της διακομματικής επιτροπής για τη μοναξιά (Commission on Loneliness) που έχει συσταθεί στο βρετανικό Κοινοβούλιο, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στη Βρετανία, έδειξε ότι 9.000.000 Βρετανοί πολίτες (εκ των οποίων τα 2.000.000 είναι άνω των 75 ετών) υποφέρουν από μοναξιά, η οποία βλάπτει την υγεία όσο και 15 τσιγάρα ημερησίως.

{{-PCOUNT-}}14{{-PCOUNT-}}

Η εφημερίδα δημοκρατία δημοσιεύει άμεσα κάθε σχόλιο. Ωστόσο δεν υιοθετούμε τις απόψεις αυτές καθώς εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Σχόλια με ύβρεις διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Χρήστες που δεν τηρούν τους όρους χρήσης αποκλείονται.

spot_img

Κορυφαίες Ειδήσεις

Προτεινόμενα