Τα παιδιά του 2ου Λυκείου της περιοχής και ο φιλόλογός τους Γιώργος Βογιατζής πρόσφεραν 17 πηγάδια με πόσιμο νερό στην ορθόδοξη ιεραποστολήΑπό τη
Σοφία Χατζή
Στα βόρεια της Ελλάδας, στην όμορφη Ξάνθη, υπάρχει ένα σχολείο με μαθητές χριστιανούς και μουσουλμάνους, Πομάκους και Ρομά, αλλά και με παιδιά Ελλήνων που μετανάστευσαν από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, από την Αρμενία και τη Γεωργία. Αυτά τα παιδιά στο σχολείο τους δεν μαθητεύουν μόνο στη θεωρητική γνώση. Παιδαγωγούνται στην προσφορά με έναν τρόπο ο οποίος δείχνει το απλόχωρο που διαθέτει η ανθρώπινη καρδιά: Προσφέρουν νερό, για να πιουν και να ξεδιψάσουν χιλιάδες άνθρωποι στην Αφρική.
Οι μαθητές του 2ου ΓΕΛ Ξάνθης κατάφεραν να φτιάξουν πηγάδια για την Ορθόδοξη Εξωτερική Ιεραποστολή της Τανζανίας. Μια πράξη που δεν την προσπερνά κάποιος βιαστικά. Σταθήκαμε σε μια κίνηση ματ στη σκακιέρα της αγάπης του Θεού, μια κίνηση που ενώνει παιδιά από αλλιώτικους πολιτισμούς και φυλές, και νικά. Αντίπαλος, ο ωχαδελφισμός. Τη σύλληψη της ιδέας για τα πηγάδια στην Τανζανία είχε ο εκπαιδευτικός των παιδιών, φιλόλογος Γιώργος Βογιατζής από την Ιμβρο, από την οποία εκδιώχθηκε με την οικογένειά του όταν ήταν δεκατριών ετών.
Κύριε Βογιατζή, κατάγεστε από την Ιμβρο και φύγατε από τον τόπο σας, γίνατε πρόσφυγας με την οικογένειά σας. Αυτό επέδρασε στη μετέπειτα πορεία της ζωής σας; Τι ρόλο παίζει για εσάς έως σήμερα, που εργάζεστε ως εκπαιδευτικός σε σχολείο της Ξάνθης;
Στάθηκα τυχερός, επειδή η οικογένειά μου στήριξε εμένα και τον μικρότερο αδελφό μου με αγάπη και ευθύνη. Επειτα γνώρισα ανθρώπους που με αγκάλιασαν και με βοήθησαν στα πρώτα κρίσιμα βήματα. Ολα αυτά έχω την αίσθηση ότι με έκαναν πιο δυνατό και πιο πλούσιο. Ταυτόχρονα, έμαθα να εκτιμώ τη θετική παρουσία ανθρώπων που έχουν την καλή διάθεση να βοηθήσουν τον διπλανό τους. Στην Ιμβρο τελείωσα το τουρκικό δημοτικό, γιατί τα ελληνικά εκπαιδευτήρια, με διαταγή της κυβέρνησης, είχαν αναστείλει τη λειτουργία τους. Τα ελληνικά γράμματα τότε, όπως και όλοι οι Ελληνες συνομήλικοί μου, τα έμαθα χάρη στους ήρωες δασκάλους του νησιού, που με μεγάλο κίνδυνο μας δίδασκαν στα σπίτια, παρά την αυστηρή απαγόρευση από τις τουρκικές Αρχές. Αργότερα σπούδασα στη Φιλοσοφική του ΑΠΘ και είχα την ευλογία να εκπονήσω τη διδακτορική διατριβή μου στο Πανεπιστήμιο της Βιένης, με την υποστήριξη του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, συμπατριώτη μου και ευεργέτη των απανταχού Ιμβρίων. Από το 1987 εργάζομαι ως φιλόλογος σε λύκεια της Ξάνθης.
Υπάρχει κάποια ιδιαιτερότητα στη σύνθεση των τάξεων των σχολείων στην Ξάνθη;
Ναι, υπάρχει. Εχουμε μαθητές χριστιανούς και μουσουλμάνους. Οι τελευταίοι προέρχονται από τρεις διαφορετικές ομάδες, τους τουρκογενείς, τους Πομάκους και τους Ρομά, και μιλούν τις αντίστοιχες γλώσσες. Σε αυτούς προσθέστε και τα παιδιά των Ελλήνων που μετανάστευσαν από τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης και κυρίως από την Αρμενία και τη Γεωργία. Παιδιά που μέσα στις οικογένειές τους ακούν -ή και μιλούν- ρωσικά, αρμενικά και γεωργιανά.
Πώς βιώνουν τα παιδιά αυτή τη συνύπαρξη και πώς αντιμετωπίζει ο παιδαγωγός τους διαφορετικούς πολιτισμούς σε μία τάξη;
Τα παιδιά αναπτύσσουν φιλικές σχέσεις και δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο στο ίδιο θρανίο να κάθονται μαθητές που προέρχονται από διαφορετικές θρησκευτικές και γλωσσικές ομάδες. Υπάρχουν μαθητές που αριστεύουν, παρότι δεν έχουν ως μητρική γλώσσα τα ελληνικά. Οπως και αν έχουν τα πράγματα, η πολυπολιτισμικότητα μέσα στην τάξη μπορεί να αξιοποιηθεί δημιουργικά. Καθένας καταθέτει τις γνώσεις και τις εμπειρίες του. Ειδικά στα μαθήματα που σχετίζονται με τη γλώσσα και τον πολιτισμό υπάρχει πλούσιο υλικό, μαθαίνουμε όλοι από όλους. Αρκεί λίγη ενθάρρυνση από την πλευρά του εκπαιδευτικού, ώστε να νιώσουν όλοι ισότιμοι και «απαραίτητοι» στην πορεία προς την αλληλογνωριμία.
Με ποιον τρόπο προβάλλατε την ύπαρξη της εξωτερικής ιεραποστολής στους μαθητές σας, οι οποίοι, όπως προαναφέραμε, είναι παιδιά μειονότητας και Ελληνόπουλα, και πώς αυτοί αποδέχθηκαν την εικόνα μιας ξένης χώρας που έχει ανάγκη από βοήθεια;
Η εξωτερική ιεραποστολή, δυστυχώς, είναι ελάχιστα γνωστή στα παιδιά. Το ενθαρρυντικό είναι ότι το ενδιαφέρον τους ξυπνά αμέσως όταν πληροφορούνται το φιλανθρωπικό έργο της εξωτερικής ιεραποστολής. Ενα έργο που επιτελείται σε μακρινές χώρες, κάτω από δύσκολες συνθήκες και με πολλές θυσίες από τους ίδιους τους ιεραποστόλους και από τους Ελληνες υποστηρικτές τους, που τα τελευταία χρόνια επηρεάζονται από την οικονομική δυσπραγία. Οι αφορμές για μια πρώτη αναφορά στην εξωτερική ιεραποστολή δίνονται κυρίως μέσα από τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων στις υπανάπτυκτες χώρες ή μέσα από το μάθημα της Ιστορίας, με το έργο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και των μαθητών τους. Οσα παιδιά γνωρίζουν τη ρωσική γλώσσα επιβεβαιώνουν αμέσως την προσφορά των Αγίων στον πολιτισμό των Σλάβων και κυρίως στον πιο αναγνωρίσιμο τομέα, που είναι το κυριλλικό αλφάβητο. Πέρα από τη θρησκευτική διάσταση και ανεξάρτητα από τις πεποιθήσεις καθενός, η βοήθεια σε ανθρώπους που λιμοκτονούν και στερούνται οποιαδήποτε ιατρική φροντίδα είναι κάτι που κερδίζει την εκτίμηση και την προσοχή των μαθητών. Εδώ τονίζουμε το στοιχείο της ανιδιοτέλειας, την προσφορά που γίνεται προς όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από τη θρησκεία, το χρώμα ή τον πολιτισμό τους. Η ιεραποστολή -τονίζουμε- είναι το συνώνυμο της αγάπης. Μέσω διαδικτύου προβάλλουμε πολλές εικόνες για τη φιλανθρωπική δράση των ιεραποστόλων. Στις εικόνες αυτές φαίνεται πόσο πολύ ευεργετούνται οι αποδέκτες της φροντίδας της ιεραποστολής, ενώ ταυτόχρονα γίνεται αντιληπτό και το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς αποφασίζουν να βαπτιστούν οικειοθελώς και χωρίς καμία πίεση, ακριβώς επειδή αναγνωρίζουν το θυσιαστικό πνεύμα και την ανιδιοτέλεια των ιεραποστόλων.
Οι μικροί ευεργέτες δίνουν ακόμα και μέρος από το χαρτζιλίκι τους για να ενισχύσουν το πολύ σημαντικό έργο που επιτελείται εκεί
Πώς τα παιδιά τελικά συνέδραμαν πρακτικά στην εξωτερική ιεραποστολή σε μια άγνωστη χώρα, σε άγνωστους ανθρώπους, οι οποίοι ίσως δεν μάθουν ποτέ τους μικρούς ευεργέτες τους;
Οι τόποι μπορεί να είναι πολύ μακρινοί και οι άνθρωποι άγνωστοι, όμως ορατή και αντιληπτή είναι η ανάγκη που έχουν για την παραμικρή βοήθεια. Μια βοήθεια που τη χρειάζονται όχι για να κάνουν πιο ποιοτική τη ζωή τους, αλλά για να μπορέσουν να κρατηθούν στη ζωή. Με τη συνειδητοποίηση αυτής της αλήθειας, πολλοί μαθητές προσφέρουν ένα μέρος από τα χρήματά τους. Το ίδιο κάνουν και οι καθηγητές του σχολείου μας, του 2ου Γενικού Λυκείου Ξάνθης. Κατά καιρούς απευθυνόμαστε και στην τοπική κοινωνία, συλλέγοντας χρήματα από τους συμπολίτες μας, με τη βοήθεια πάντα των πρόθυμων μαθητών μας. Στο επίκεντρο της δράσης μας τοποθετήσαμε το θέμα της έλλειψης πόσιμου νερού και των συνεπειών της σε μια συγκεκριμένη αφρικανική χώρα, την Τανζανία. Κάποιοι από εμάς είχαμε πληροφορηθεί από παλιά ότι εκεί επιτελείται τεράστιο έργο από τον Μητροπολίτη Ειρηνουπόλεως κ. Δημήτριο.
Η σκέψη ότι ένας «δικός μας άνθρωπος», ένας Ελληνας, και μάλιστα κοντοπατριώτης μας κάνει αυτό το σημαντικότατο έργο λειτούργησε πολύ θετικά. Και οι γεμάτες αγάπη, ευχές και ευγνωμοσύνη ευχαριστήριες επιστολές που λαμβάνουμε τακτικά από τον ίδιο μάς χαροποιούν και μας ενθαρρύνουν ακόμα περισσότερο. Βέβαια, έχουμε οπωσδήποτε υπόψη μας και ένα παρόμοιο θετικό παράδειγμα από τον τοπικό μας Επίσκοπο, τον Μητροπολίτη Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμονα, ο οποίος ενισχύει την εξωτερική ιεραποστολή τόσο οικονομικά όσο και με τις επισκέψεις που πραγματοποιεί σε ιεραποστολικές χώρες της Αφρικής. Ολα αυτά κάνουν πιο οικεία την ιεραποστολή στους νέους ανθρώπους. Ακόμα και οι μουσουλμάνοι μαθητές μας δραστηριοποιούνται και πολύ συχνά δείχνουν ιδιαίτερο ζήλο, εφόσον πρόκειται για προσφορά αγάπης στον συνάνθρωπο.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Παράλληλα, φροντίσαμε να προσεγγίσουμε το θέμα και από μια άλλη πλευρά. Πραγματοποιούμε περιβαλλοντικά προγράμματα με τους μαθητές μας, σε συνεργασία με συναδέλφους χημικούς, τονίζοντας ακόμα περισσότερο τη σημασία του καθαρού πόσιμου νερού για τη ζωή κάθε ανθρώπου. Τελικά η φράση «Τα πηγάδια του σχολείου μας» έγινε εμβληματική και ξεπερνά τα όρια της μαθητικής ζωής πολλών από τα παιδιά μας. Οταν συναντώ τυχαία παλιούς μαθητές, με ρωτούν πόσα πηγάδια έχουμε ανοίξει έως τώρα. Τα «Πηγάδια» είναι μία από τις χαρακτηριστικές αναμνήσεις τους από το σχολείο. Και η απάντηση που δίνω με χαρά: «Προς το παρόν, 17 πηγάδια»…
ΠΡΟΣΦΕΡΕ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΥΠΟΤΡΟΦΙΑΣ ΤΟΥ!
Εχετε δημιουργήσει το ιστολόγιο «Στον Ορθόδοξο Αμπελώνα της Αφρικής» (ampelonas-trygetes.blogspot.com) και μεταδίδετε νέα από την ορθόδοξη ιεραποστολή. Το παρακολουθούν νέοι άνθρωποι στην Ξάνθη;
Με αφορμή την προσπάθεια του σχολείου μας για τη διάνοιξη πηγαδιών πόσιμου νερού, πολλοί μαθητές μας εξοικειώνονται με την εξωτερική ιεραποστολή και έτσι παρακολουθούν και όσα αναδημοσιεύω στο ιστολόγιο. Ορισμένοι, μάλιστα, ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για το έργο της ιεραποστολής, ακόμα και για τις προϋποθέσεις ενεργής συμμετοχής σε αυτό το έργο. Πριν από λίγα χρόνια ένας μαθητής μας που πέρασε πρώτος στη σχολή του στο πανεπιστήμιο πρόσφερε τα χρήματα της υποτροφίας του για τη διάνοιξη ακόμα ενός πηγαδιού. Ευχή και προσδοκία μου είναι οι μαθητές μας να αγκαλιάσουν με αγάπη την ιεραποστολή και να τη στηρίξουν και στην ώριμη ηλικία τους.
«Ολα να τα θεωρούμε ευκαιρίες για προσευχή, για πλησίασμα στον Θεό. Αυτό είναι το μυστικό. Πώς ο Ανθρωπος του Θεού θα τα κάνει όλα προσευχή. Ετσι γίνεται ο αγιασμός, εγώ πολύ το ζητάω στην προσευχή μου» έχει πει ο Αγιος Πορφύριος. Να προσθέσουμε με αφορμή όσα είπε ο κ. Βογιατζής πως μέσα στο «όλα» χωράει το νεράκι, τα πηγάδια, οι διψασμένοι Τανζανοί, οι φιλότιμοι μαθητές στο σχολειό της Ξάνθης και ο δάσκαλος τους, που βρήκε αφορμή αυτό το «όλα» να το στρέψει στον αγιασμό.
Από την Εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια
