Τα… ευτράπελα του φετινού διαγωνισμού για τα εναέρια μέσα δασοπυρόσβεσης μετά την επιστροφή στον νατοϊκό οργανισμόΜέρος 7ο
Ερευνα:
Μαρία Παναγιώτου,
Ντίνα Ιωακειμίδου

Στο προηγούμενο μέρος της έρευνάς μας περιγράψαμε τον τρόπο με τον οποίο οι διαγωνισμοί συντήρησης των ιδιόκτητων μέσων δασοπυρόσβεσης και μίσθωσης ελικοπτέρων δασοπυρόσβεσης επέστρεψαν το 2017 στον νατοϊκό οργανισμό NSPA. Συγκεκριμένα, περιγράψαμε τις υπόγειες πιέσεις που ασκήθηκαν και τα εμπόδια που προέκυψαν προκειμένου να κηρυχθούν άγονοι οι εθνικοί διαγωνισμοί, τους οποίους προκήρυξε η χώρα μας την άνοιξη του 2016.

Εξηγήσαμε ακόμη πώς φτάσαμε ασθμαίνοντας στην έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, τον Μάιο του 2017, μετά την ακύρωση των εθνικών διαγωνισμών, χωρίς μισθωμένα ελικόπτερα, με αποτέλεσμα το Ελληνικό Δημόσιο να πληρώσει ακριβότερα το κόστος των ελικοπτέρων που τελικά παρέλαβε τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς.

Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν, φυσικά, οι διαγωνισμοί και για το 2018 να πραγματοποιηθούν μέσω του νατοϊκού οργανισμού, στον οποίο για ακόμα μία φορά παραχωρήσαμε τη δυνατότητα χορήγησης προκαταβολής έως 50% του τιμήματος, χωρίς κατάθεση εγγυητικής επιστολής, και του οποίου η διαδικασία γίνεται με απόλυτη αδιαφάνεια, αφού τόσο οι οικονομικές προσφορές των ενδιαφερομένων όσο και το συμφωνητικό που τελικά υπογράφεται δεν κοινοποιούνται στο αρμόδιο υπουργείο. Οι συνέπειες αυτής της παραχώρησης φαίνονται καθαρά σε όσα θα περιγράψουμε παρακάτω και εκτυλίχθηκαν στον φετινό διαγωνισμό.

Επέλεξαν επιχείρηση με μετοχικό κεφάλαιο μόλις 2.000 ευρώ για μπίζνες εκατομμυρίων

Την περασμένη άνοιξη ανακοινώθηκε από το υπουργείο προστασίας του Πολίτη ότι επρόκειτο να αυξήσουμε τον αριθμό των μισθωμένων ελικοπτέρων που επιχειρούν στη χώρα μας, στη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου. Ετσι, αντί για τρία βαρέος τύπου, θα μισθώναμε τέσσερα και, αντί για επτά μεσαίου τύπου, θα μισθώναμε εννέα. Την είδηση μετέφερε εκ μέρους του υπουργού Ν. Τόσκα ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης και τελικά κοινοποιήθηκε στην απόφαση του υπουργείου, η οποία αναρτήθηκε στη Δι@ύγεια. Με τα νέα δεδομένα, το συνολικό κόστος μίσθωσης για φέτος θα ανέλθει στα 22.000.000 ευρώ, από 17.000.000 ευρώ που ήταν ο προϋπολογισμός.

Σε ό,τι αφορά τα ελικόπτερα βαρέος τύπου, η ανάθεση έγινε στην αμερικανική Erickson, όπως συνέβαινε και όλα τα προηγούμενα χρόνια. Τα ελικόπτερα αυτά είναι, εξάλλου, τα καλύτερα στο είδος τους, σύμφωνα με την άποψη όλων των ειδικών που προσεγγίσαμε. Να υπενθυμίσουμε ότι από το 2011 η αμερικανική Erickson, διαπιστώνοντας και η ίδια εξωφρενικές υπερτιμολογήσεις μέσω του εν Ελλάδι προμηθευτή της, δραστηριοποιείται μόνη της στη χώρα μας.

Για τα ελικόπτερα μεσαίου τύπου, όμως, τα οποία είναι συνήθως ρωσικά, οι εξελίξεις φαντάζουν κάπως… περίεργες. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της NSPA, οι προσφορές για τα συγκεκριμένα ελικόπτερα υποβλήθηκαν από δύο ελληνικές εταιρίες, στις 26 Απριλίου. Η μία είναι η ίδια που εκτέλεσε την περσινή σύμβαση. Η δεύτερη, η οποία τελικά προκρίθηκε στον διαγωνισμό, είναι εντελώς άγνωστη!

Πρόκειται για την «Οδυσσέας Αεροπορικές Επιχειρήσεις Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρία» (ΙΚΕ), η οποία ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2017, πριν από λίγους μήνες δηλαδή, έχει μετοχικό κεφάλαιο μόλις 2.000 ευρώ και δεν έχει ποτέ στο παρελθόν εκτελέσει παρόμοια σύμβαση.
Το πώς μια ΙΚΕ, η οποία έχει ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο, θα αναλάβει έργο πολλών εκατομμυρίων ευρώ και θα το αποπερατώσει, ακόμη δεν το έχουμε καταλάβει.
Ούτε, βέβαια, μας βοήθησαν να το καταλάβουμε οι πληροφορίες που συγκεντρώσαμε για την εταιρία και την υπόθεση.

Οπως αναφέρουν πηγές σχετικές με το θέμα, το έργο δόθηκε στην εταιρία «Οδυσσέας» κι όχι στην εταιρία που το είχε εκτελέσει την προηγούμενη χρονιά, καθώς, σύμφωνα με την πρόταση που κατέθεσε, είχε τη δυνατότητα να παραδώσει σε διάστημα τεσσάρων ημερών. Σύμφωνα με το καταστατικό της NSPA, όποια εταιρία έχει τη δυνατότητα μικρότερου χρόνου παράδοσης παίρνει έκπτωση της τάξης περίπου του 20%. Εν ολίγοις, η οικονομική προσφορά της γίνεται τελικά πιο συμφέρουσα.

Δεν την έβρισκαν!

Αποτέλεσμα; Η NSPA δίνει το έργο στην «Οδυσσέας» και στη συνέχεια αναζητεί την έδρα της για να της παραδώσει την κατακύρωση. Ωστόσο, έδρα ψάχνει κι έδρα δεν βρίσκει! Οταν αυτό καθίσταται πλέον δυνατό, έχουν περάσει πάνω από 15 ημέρες, όσες δηλαδή είχε αναφέρει στην προσφορά της ότι χρειάζεται και η πρώτη εταιρία για την παράδοση. Για την ιστορία, στην «Οδυσσέας» δεν επιβάλλεται καμιά ρήτρα.

Η συγκεκριμένη εταιρία, που θυμίζει κάτι από… φάντασμα, έχει τρεις μετόχους. Δύο από αυτούς είναι φυσικά πρόσωπα, κατέχουν 20% έκαστος και, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες μας, εργάζονταν παλαιότερα στην εταιρία Scorpion του Κωνσταντίνου Δαφέρμου, γνωστού από το δικαστικό ρεπορτάζ.

Το υπόλοιπο 60% ανήκει σε κυπριακή offshore, με ακόμη μικρότερο μετοχικό κεφάλαιο, της τάξης των 1.000 ευρώ, γενικό αντικείμενο εργασιών «επενδυτικές εργασίες για δασοπυρόσβεση» και μοναδικό μέτοχο-διευθυντή-γενικό γραμματέα έναν Κύπριο λογιστή, ο οποίος έχει όλα τα χαρακτηριστικά του αχυρανθρώπου. Αλλά και η έδρα της εταιρίας στην Ελλάδα αποτελεί μια περίεργη υπόθεση, καθώς βρίσκεται μεν στον Πειραιά, δεν πρόκειται όμως για κανονικό εργασιακό χώρο με προσωπικό, και μάλιστα εταιρίας που αναλαμβάνει δουλειές πολλών εκατομμυρίων, αλλά για έναν μικρό χώρο σε κτίριο στο οποίο συστεγάζονται μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες. Είναι δυνατόν;

Η υπόθεση κινείται στις παρυφές του ανεκδότου. Πώς γίνεται μια εταιρία με ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο, γραφεία-παρωδία και ιδιοκτησιακό καθεστώς σκοτεινό να αναλαμβάνει μια εργασία κατά την οποία διακυβεύονται ανθρώπινες ζωές και περιουσίες, και για την οποία οι Ελληνες φορολογούμενοι θα πληρώσουν πολλά εκατομμύρια ευρώ; Αληθεύει ότι, ενώ η NSPA είχε κάνει πέρυσι «φύλλο και φτερό» την εταιρία που πήρε το έργο, φέτος δεν έγινε κανένας έλεγχος; Γιατί; Και, εν πάση περιπτώσει, εάν κάτι πάει στραβά, ποιος θα λογοδοτήσει για αυτή την ανάθεση; Ο νατοϊκός οργανισμός ή η ελληνική κυβέρνηση, που παρέδωσε τους διαγωνισμούς μας σε περίεργα συμφέροντα; Ελπίζουμε να μη χρειαστεί να το ανακαλύψουμε στην πράξη.